We forget we are a part of the environment…

Als begeleiders van het Snoezelen die verandering bij andere individuen beogen te stimuleren dienen we ons ervan bewust te zijn dat onze eigen aanwezigheid al een vorm van verandering op zichzelf is. Wij mensen zijn organismen die reageren op verandering. Wij registreren, evalueren en kunnen mogelijk reageren op onze interne en externe omgeving. Veranderingen zijn van een mens af te lezen

Elke vorm van beleving biedt de mogelijkheid voor verandering. Soms zijn we ons dit bewust, maar in de meeste gevallen gebeurt dit onbewust. We zijn ons niet echt bewust dat het gebeurt. Onze hersenen, gedachten en lichaam reageren automatisch op iedere vorm van verandering. Net zoals we koude rillingen voelen, het warm krijgen of op onze nagels bijten als we ons angstig voelen. Voorbeelden van onbewust gedrag en reflexen.

In andere situaties reageren we bewust op bepaalde belevingen doordat we ergens aan moeten denken en daarnaar handelen. We pakken bijvoorbeeld nou net dat ene nieuwe shirt uit de kast omdat het zo lekker aanvoelt of dat je vindt dat de kleur je zo goed staat. Een ander voorbeeld is dat je bewust de radio even harder zet omdat ze net jouw favoriete nummer draaien.Je beweegt dus als het ware heen en weer over een altijd aanwezige geleidelijke dynamische schaal van aan de ene kant een volledig onbewuste reactie en aan de andere kant een volledig bewuste reactie. Dit proces wordt nog veel dynamischer en duidelijker als er sterke emotionele gevoelens een rol gaan spelen. Bijvoorbeeld dat je tranen in je ogen krijgt als je een liedje op de radio hoort wat ook op een begrafenis van een dierbare ten gehore is gebracht.

Maar als we even afstand nemen en het grote geheel bekijken zijn wij ten alle tijden een onderdeel van de omgeving en een onderdeel van het proces voor andere mensen. Het lijkt erop dat we soms vergeten dat als we met anderen zijn we tegelijkertijd een onderdeel vormen van de omgeving van de ander. Wij beïnvloeden onbewust de omgeving en dus de belevingswereld van die ander. We praten tegen de ander, we bewegen, we neuriën een liedje of we slaat de pagina van de krant om. We zijn van invloed op de omgeving en dus een verandering in de beleving van een ander die per definitie opgemerkt wordt. Bewust of onbewust.Het is belangrijk dat we ons dit realiseren. Velen van ons hebben bijvoorbeeld de neiging veel te veel en veel te hard te praten, waardoor wij voor de ander een stoorzender vormen. We belemmeren zo onbewust de beleving, het aanpassingsvermogen en de controle van onze cliënten over hun eigen omgeving en ervaringen.

Indien het als begeleider je doel is om de cliënt als mens te ontwikkelen, hem of haar iets te laten leren of te laten ontspannen, dien je jezelf te realiseren dat je een onderdeel bent van het geheel. In vele ontspanningstechnieken wordt mensen geleerd geluiden en visuele impulsen uit de omgeving te negeren, ongewenste en negatieve gedachten te blokkeren en bepaalde repeterende geluiden of zinnen te blijven herhalen om een optimale stadium van ontspanning te bereiken.

Als ons werkelijke doel is om een ander in een volledige staat van ontspanning te brengen dan moeten we leren enkel te helpen waar nodig, afgestemd op de mogelijkheden van de cliënt om ongewenste stimuli buiten te sluiten. Dus ook ons als begeleiders. Soms zijn we onderdeel van het probleem in plaats van de oplossing. Vaak als we proberen een cliënt met beperkingen te helpen, lijkt het erop dat we denken dat hoe meer instructies en aanwijzingen hoe beter het voor de cliënt is. We kunnen slecht omgaan met stilte. We voelen ons dan vaak ongemakkelijk en hebben de neiging dat te snel te doorbreken.

Maar juist met de kracht van de stilte geef je de ander de ruimte om zijn of haar omgeving en beleving te ongestoord te controleren. We hebben geleerd te handelen en een ander iets te leren en we zijn vergeten dat we op zichzelf al een invloedrijke omgevingsfactor zijn voor ander mens. Hoe zullen we ooit weten wat onze cliënten voelen, ervaren en zien als we hen voortdurend het zicht belemmeren.