Autistische kinderen en volwassenen vinden rust in een snoezelruimte
In een kamer die alleen verlicht wordt door een verlichte ballenbak, kleurrijke buizen, glasvezelkabels die over een schommelstoel zijn gedrapeerd en psychedelische patronen die op de muren zijn geprojecteerd, rent de 3-jarige AJ Gaskin van hoek naar hoek, giechelend van plezier.
De multisensorische ruimte – beter bekend onder de Nederlandse naam Snoezelen – maakt deel uit van AJ’s toegepaste gedragsanalysetherapie voor zijn autismespectrumstoornis. PARC, een lokale non-profitorganisatie die mensen met een ontwikkelingsstoornis helpt, opende de ruimte dit jaar als onderdeel van hun nieuwe Autism Behavioral Center in Sint-Petersburg. Met rustige, omgevingsgeluiden op de achtergrond beweegt AJ zich tussen een bubbelbuis van vloer tot plafond en de ronde afstandsbediening waarmee hij de bubbelbuis aan en uit zet en van kleur verandert. Hij wisselt van richting en klautert in het hoge kinderbad vol doorzichtige ballen, die eruitzien als een bubbelbad.
“Hé,” roept hij naar een medewerker. “Wil je met me mee naar de ballenbak?”
Snoezelen – een samentrekking van twee Nederlandse woorden die ‘ontdekken’ en ‘ontspannen’ betekenen – werd in de jaren 70 in Nederland uitgevonden. De ruimtes maken gebruik van gespecialiseerde apparatuur van bekende merken die de zintuigen prikkelt met geluid, licht, kleur, textuur en aroma. Ze zijn ontworpen om mensen met een ontwikkelingsstoornis, dementie en bepaalde neurologische problemen te helpen de hoeveelheid sensorische stimulatie die ze ervaren te reguleren.
De moeder van AJ, Tinamarie Gaskin, zei dat ze versteld was toen ze haar energieke zoon voor het eerst in de ballenbak zag springen – en daarna weer zag ontspannen.
“Het was de eerste keer dat ik hem stil zag zitten”, zei Gaskin, een 40-jarige callcentermanager uit Gulfport. “Ik wilde een foto maken.”
Ze voegde eraan toe dat het therapieplan van PARC haar zoon de afgelopen twee maanden enorm heeft geholpen. Thuis kan AJ niet meer dan een paar meter bij zijn moeder vandaan zijn. Maar als hij naar de snoezelruimte gaat, vraagt hij zijn moeder om buiten te wachten. Hij is ook veel beter in staat om met zijn emoties om te gaan en driftbuien te voorkomen voordat ze ontstaan.
“Ik zat op mijn breekpunt”, zei ze, eraan toevoegend dat ze zes dagen in de week werkt om AJ’s therapie te kunnen betalen.
Het centrum is geschikt voor alle leeftijden, maar is primair ontworpen voor kinderen. Om aan de planning van ouders te voldoen, is het dagelijks geopend, ook ’s avonds en in het weekend. Er zijn ruimtes voor privétherapie en gezinsobservatie, en medewerkers werken samen met gezinnen, hun financiën en scholen om behandelplannen te ontwikkelen.
“We voorzien in een grote behoefte in Pinellas County”, aldus Karen Higgins, voorzitter en algemeen directeur van PARC.
Volgens FlagHouse, het bedrijf dat de apparatuur levert, zijn er bijna 1200 snoezelruimtes in Noord-Amerika. PARC heeft de enige multisensorische ruimte met officiële snoezelapparatuur in de regio Tampa Bay.
In Snoezelen leert een kind met autisme hoe het voelt om tot rust te komen en te ontsnappen aan een overprikkelende omgeving, aldus Linda Messbauer, ergotherapeute en oprichter van het eerste Snoezelen in de Verenigde Staten in 1992. Wanneer ze weer in een stressvolle omgeving terechtkomen, kunnen kinderen terugdenken aan de Snoezelruimte, wat hen helpt te ontspannen. Ze staan dan meer open voor andere vormen van therapie en educatie.
“Je zet je hersenen op vakantie”, zei Messbauer. “Je haalt ze uit de stress en de problemen met sensorische informatieverwerking die (kinderen met autisme) hebben.”
Messbauer vertelde dat ze ooit een vierjarige jongen die nog nooit een woord had gesproken, meenam naar een snoezelruimte voor zijn eerste sessie. Aan het eind vroeg ze of hij terug wilde komen, waarop hij antwoordde: “Ja, morgen.”
Door te kunnen kiezen waar hij heen gaat, welke activiteiten hij doet en welke kleuren de lichten hebben, leert AJ zelfstandigheid, aldus Dru Millerwise, directeur gedragstherapie van PARC en AJ’s therapeut. De rustgevende sfeer in de kamer helpt hem ook om zich te concentreren en zich voor te bereiden op de therapie.
Het Autisme Gedragscentrum en de Snoezelruimte hebben nog ruimte voor groei, aldus Higgins. Na voltooiing zal er ongeveer $ 80.000 aan de Snoezelruimte zijn uitgegeven. Het startkapitaal is afkomstig van donaties en PARC onderzoekt subsidiemogelijkheden.
PARC hoopt op meer bubbelbuizen, een beter stereosysteem en apparaten om de ballenbak te laten trillen en de discobal te laten draaien.